فواید ویتامین A برای پوست
طبیعت زیبا و رنگارنگ زمین برای حفظ سلامت و زیبایی انسان فواید بسیار زیادی دارد. گروه بسیار مهمی از این هدایای گرانبها ویتامین ها هستند. در ادامه با ما همراه باشید تا با فواید ویتامین A برای پوست، نحوه دریافت آن و روش صحیح استفاده از این ویتامین آشنا شوید.
ویتامین A چیست؟
ویتامین A یک ماده مغذی ضروری برای حفظ سلامت پوست، چشم، باروری و عملکرد سیستم ایمنی است. دو نوع ویتامین A وجود دارد: رتینوئیدها (پیش ویتامین A) و کاروتنوئیدها (پیش ویتامین A). هر دو نوع ویتامین A در کبد به رتینول تبدیل می شوند. ویتامین A در کبد ذخیره می شود یا از طریق سیستم لنفاوی به سلول های بدن منتقل می شود.
پوست همچنین قادر است ویتامین A را به صورت موضعی جذب کند. رتینول به تولید سلول های جدید پوست کمک می کند و بدون آن پوست بسیار خشک می شود. طبق تحقیقات، کمبود رتینول می تواند منجر به عارضه ای به نام هیپرکراتوز فولیکولی شود که در آن فولیکول های مو کراتین اضافی تولید می کنند. این حالت باعث ایجاد جوش های ملتهب روی پوست می شود.
آکادمی ملی پوست توصیه می کند که نوجوانان و جوانان از رتینوئیدهای موضعی برای درمان آکنه استفاده کنند. همچنین مطالعات نشان می دهد که مصرف زیاد رتینول در تحریک تولید کلاژن و کاهش چین و چروک موثر است.
کاروتنوئیدها سرشار از آنتی اکسیدان هستند. طبق تحقیقات منتشر شده، غذاهای غنی از کاروتنوئیدها مانند بتاکاروتن می توانند از آسیب سلولی، پیری پوست و سایر بیماری های پوستی جلوگیری کنند.
فواید مصرف ویتامین A :
در زیر پنج فایده مهم ویتامین A برای پوست را می خوانیم.
۱) کمک به تولید سلول های پوستی سالم
رتینول، رتینول و رتینوئیک اسید برای تولید و رشد سلول مهم هستند. ویتامین A همچنین فیبروبلاست ها را در لایه های عمیق تر پوست تحریک می کند. فیبروبلاست ها سلول های مهمی در تولید کلاژن و حفظ استحکام و سلامت پوست هستند.
۲) محافظت از پوست در برابر عفونت ها
پوست بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن است و از بدن در برابر باکتری، عفونت و آلودگی محافظت می کند. ویتامین A به تشکیل سلول های پوست کمک می کند و از پوست در برابر محرک های مضری که به سطح پوست آسیب می زند محافظت می کند و سد محافظ پوست را تقویت می کند. علاوه بر این، رتینوئیدها با تولید پروتئین های آنتی بیوتیک درون زا از پوست در برابر عفونت محافظت می کنند.
۳) رفع چین و چروک
تحقیقات نشان می دهد که ویتامین A موضعی به شکل رتینول (در محصولات بدون نسخه) و اسید رتینوئیک (در کرم های تجویزی) می تواند چین و چروک ها را کاهش دهد و بسیاری از متخصصان پوست آن را برای مبارزه با اثرات پیری توصیه می کنند. تحقیقات نشان می دهد که این مواد تولید کلاژن را تحریک می کنند. چین و چروک در اثر آسیب کلاژن پوست ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش و سایر محرک ها ایجاد می شود. رتینوئیدها سلول های مسئول تولید کلاژن جدید را تحریک می کنند، پوست را سفت می کنند و خطوط ریز روی سطح پوست را پر می کنند. بنابراین، پوست صاف به نظر می رسد.
۴) یکنواخت کردن رنگ پوست و درخشان کردن آن
کرم های ویتامین A از دو طریق به روشن شدن لکه های قهوه ای ناشی از نور خورشید و افزایش درخشندگی پوست کمک می کنند:
یک: تقویت و عادی سازی بازسازی و تولید مثل سلول های پوست. به این ترتیب این کرم ها به خلاص شدن از شر سلول های سطحی تیره، آسیب دیده و زبر کمک می کنند و فضای کافی برای سلول های سالم و جدید ایجاد می کنند و پوست را یکدست تر می کنند.
دو: رتینوئیدها می توانند آنزیم هایی را که ملانین (رنگدانه پوست) تولید می کنند، مهار کرده و در نتیجه پوست را صاف و براق می کنند.
۵) رفع آکنه
جوش ها زمانی ظاهر می شوند که منافذ پوست توسط سلول های مرده پوست، باکتری ها و سبوم مسدود شود. این یک محیط ایده آل برای رشد Propionibacterium acnes (باکتری که باعث آکنه می شود) فراهم می کند. یک فرمول علمی خوب حاوی مقدار کافی ویتامین A برای تقویت بازسازی و رشد سلولی است. در نتیجه فرآیندی در منافذ صورت می گیرد که میزان چربی را کاهش داده و منافذ پوست را از بین می برد. این ماده دارای خواص ضد التهابی است که به درمان آکنه کمک می کند.
روشهای تأمین ویتامین A
ویتامین آ را میتوان به صورت طبیعی یا دارویی بهدست آورد.
ویتامین A در مواد غذایی
رژیم غذایی که شامل انواع غذاهای غنی از ویتامین A باشد، راه خوبی برای تقویت و محافظت از پوست است.
مواد غذایی حیوانی که حاوی رتینوئید هستند، عبارتند از:
- جگر گاو یا گوسفند (۱۰۰ گرم جگر گوسفند حاوی ۲۵ میلیگرم رتینول است!)
- ماهی سالمون
- محصولات لبنی مانند شیر، کره و پنیر چدار
- تخم مرغ
- ماهی
- روغن کبد ماهی
- میگو
محصولات گیاهی که حاوی کاروتنوئید هستند، عبارتند از:
- هویج
- کدوحلوایی
- گوجه فرنگی
- فلفل دلمهای
- سیب زمینی شیرین
- سبزیجات با برگ سبز
- میوه ها؛ مانند انبه، زردآلو، آلو، پاپایا و طالبی
مکمل های ویتامین A
ویتامین A به شکل مکمل نیز موجود است. برخی از مکمل ها رتینوئیدها را با کاروتنوئیدها ترکیب می کنند و برخی فقط حاوی رتینوئیدها هستند، مانند رتینیل پالمیتات یا رتینیل استات. برخی از مکمل ها فقط حاوی کاروتنوئیدهایی مانند بتاکاروتن هستند. ویتامین A یک عنصر رایج در بسیاری از مولتی ویتامین ها و مکمل های معدنی است.
رتینوئیدهای موضعی و تجویزی
ویتامین A به بسیاری از محصولات آرایشی مانند مرطوب کننده ها، ضد آفتاب ها، روغن های ویتامین و کرم های ضد پیری اضافه می شود. می توان از آن به عنوان سرم و روغن استفاده کرد. برخی از مکمل های ویتامین A به شکل کپسول هستند که می توانند باز شوند و مستقیماً روی پوست اعمال شوند.
استفاده ایمن از ویتامین A
خوردن یا استعمال بیش از حد ویتامین A میتواند باعث بروز عوارض جانبی شود.
برخی عوارض جانبی مرتبط با مصرف بیش از حد ویتامین A عبارتند از:
- سردرد
- تاری دید
- گیجی
- آسیب بینایی
- حالت تهوع
- آسیب کبدی
- کما
مصرف ویتامین A در دوران بارداری نیز شامل اقدامات احتیاطی بسیار جدی است. اگر باردار هستید حتما در مورد ویتامین A خوراکی و موضعی با پزشک خود مشورت کنید. از منابع طبیعی غنی از ویتامین A (مانند جگر) نیز بدون تأیید پزشک، به خصوص در سه ماهه اول بارداری، باید اجتناب کرد.
بتاکاروتن
مصرف زیاد بتاکاروتن می تواند باعث زرد یا نارنجی شدن پوست شود. این عارضه خطرناک نیست و با کاهش مصرف بتاکاروتن برطرف می شود. مصرف غذاهای تهیه شده از آرد غلات کامل می تواند به حل این مشکل کمک کند.
داروهای حاوی ویتامین A
برخی از داروها حاوی ویتامین A هستند. به عنوان مثال، برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان پسوریازیس، چاقی و لنفوم سلول T (نوعی سرطان). مصرف مکمل های ویتامین A همزمان با این داروها می تواند به طور خطرناکی سطح ویتامین A را در بدن افزایش دهد و عوارض جانبی از جمله آسیب کبدی ایجاد کند.
رتینوئیدهای تجویزی و حساسیت به نور خورشید
رتینوئیدهای تجویزی بسیار قوی هستند و می توانند باعث خشکی و لایه برداری پوست شوند. اگر با دوز کوچکی از رتینوئیدهای تجویزی شروع کنید و دوز را در طول زمان افزایش دهید، عوارض جانبی کمتری خواهید دید.
مطالعات علمی زیادی در مورد رابطه بین ویتامین A و نور خورشید انجام شده است. رتینوئیدها رشد سلول ها را تحریک می کنند و در نتیجه پوست را نسبت به نور خورشید حساس تر می کنند. پوشاندن پوست در طول روز و استفاده از ضد آفتاب برای کاهش خطر آفتاب سوختگی ضروری است. در مورد ضد آفتاب مناسب با پزشک خود مشورت کنید. بسیاری از ضد آفتاب ها حاوی رتینول هستند. اگر از رتینوئیدهای تجویزی استفاده می کنید، ممکن است در هنگام استفاده از این محصولات پوست شما بیشتر تحریک شود.
روشهای دیگر برای به دست آوردن و حفظ سلامت پوست
استراحت کافی، خوب غذا خوردن و نوشیدن آب فراوان برای حفظ سلامت پوست در طول سال مهم هستند. همچنین محافظت از پوست در برابر نور خورشید و بررسی منظم پوست از نظر ناهنجاری های پوستی مانند تغییرات خال بسیار مهم است. پاک نگه داشتن پوست از سمومی مانند دود سیگار به حفظ سلامت و شادابی آن کمک می کند.
نوع پوست شما تعیین کننده نوع محصولی است که باید استفاده کنید. با این حال، پاکسازی و مرطوب کننده (دو بار در روز) و لایه برداری می تواند برای انواع پوست مفید باشد.